9 Μαρ 2013

Το «λουκέτο της Αθηνάς» στο ΤΕΙ Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής

Οι εξελίξεις σχετικά με το σχέδιο «Αθηνά» δεν αφήνουν ανεπηρέαστο ούτε το χώρο της παραδοσιακής μας μουσικής, καθώς σύμφωνα με την τελική (;) μορφή του σχεδίου για… σύμπτυξη Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων ανά τη χώρα το ΤΕΙ Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής της Άρτας ετοιμάζεται να βάλει «λουκέτο».

Πραγματικά, η συγκεκριμένη απόφαση (συν τοις άλλοις) προκαλεί εντύπωση (αλγεινή) για το κατά πόσο τέθηκαν και κυρίως τι είδους κριτήρια για το αναθεωρητικό πλαίσιο, που εκπονήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και αφορά την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Και εξηγούμαι. Πέρα από τις αντιδράσεις που έχει ήδη προκαλέσει η απόφαση στην τοπική κοινωνία όχι μόνο της Άρτας, αλλά ολόκληρης της Ηπείρου, το συγκεκριμένο ΤΕΙ είχε αναβαθμίσει πολλαπλά την κοινωνική και οικονομική ζωή μιας ιστορικής, πλην εγκαταλειμμένης (τις προηγούμενες δεκαετίες) πόλης. Για να μην αναφερθούμε –φυσικά- στο αυτονόητο, για τον ιδιαίτερα κρίσιμο πολιτιστικό ρόλο που διαδραματίζει σε μία περιοχή με εξαιρετικά μεγάλη προσφορά στον Λαϊκό μας Πολιτισμό και δη στην παραδοσιακή μας μουσική (αναρωτιέμαι, αν αυτά είναι… ψιλά γράμματα για τους υπευθύνους του Υπουργείου).

Δεν μπορεί, με άλλα λόγια, να στέκει η απόφαση για αναστολή ενός ιδρύματος που έχει πολυδιάστατη προσφορά στο χώρο φιλοξενίας του, τόσο μορφωτικά (νομίζω από εκεί υποτίθεται πως ξεκινάμε) έως και οικονομικά σε πρώτο, δεύτερο και τρίτο επίπεδο, όπερ σημαίνει για την Άρτα, την ευρύτερη περιοχή και την Περιφέρεια Ηπείρου.
Οι υπεύθυνοι μιας τέτοιας εισήγησης οφείλουν εξηγήσεις πρώτα από όλα στους ίδιους τους εαυτούς τους, καθώς η ενέργεια αυτή προσβάλλει (στην πραγματικότητα) το ίδιο το θυμικό τους.
Αν μη τι άλλο, λίγα πράγματα έχουν μείνει όρθια σε αυτή τη χώρα. Προφανώς για τους εμπνευστές αυτή της γενικευμένης εκποίησης που συντελείται μπροστά στα μάτια μας το… «τίποτε απολύτως» είναι καλύτερο από το «λίγο».

Για του λόγου το αληθές, αντιγράφω από τον «τοίχο» του μουσικού, Δημήτρη Μυστακίδη (επί χρόνια διδάσκοντα καθηγητή στο ΤΕΙ της Άρτας) στο facebook μερικά αποστομωτικά στοιχεία, που διαλύουν οποιονδήποτε ισχυρισμό περί του αντιθέτου…
 
Το Τμήμα Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου με μια ματιά:
- Λειτουργεί στην Άρτα από τον Σεπτέμβριο 2000.
- Μετρά σήμερα 689 ενεργούς φοιτητές (στοιχεία του "Αθηνά") ενώ οι εγγεγραμμένοι είναι πάνω από 800. Δεν αντιμετώπισε ποτέ προβλήματα πληρότητας, αντιθέτως δέχεται κάθε χρόνο πολύ περισσότερους φοιτητές από οποιοδήποτε άλλο Τμήμα μουσικών σπουδών των ΑΕΙ (χαρακτηριστικά 185 φοιτητές το 2012 έναντι 40 του μουσικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Μακεδονίας).
- Δέχεται πολύ υψηλό αριθμό εισακτέων (κοντά στους 200) και παρ' όλα αυτά η βάση εισαγωγής του ήταν πάντα πάνω από το 10 (με ελάχιστες μικρές αποκλίσεις). Η βάση εισαγωγής το 2012 είναι η δεύτερη καλύτερη στα ΑΕΙ μουσικών σπουδών, ξεπερνώντας ακόμη και Πανεπιστημιακά τμήματα όπως της Αθήνας!
- Έχει υψηλό ποσοστό πρώτης, δεύτερης και τρίτης προτίμησης στη συμπλήρωση των μηχανογραφικών (συνολικά 170 για το 2012), καθώς και υψηλό ποσοστό υποψηφίων που δηλώνουν το Τμήμα (3044 για το 2012). Να σημειωθεί ότι τα ποσοστά αυτά είναι από τα καλύτερα για τον ευρύτερο χώρο των μουσικών σπουδών των ΑΕΙ.
- Η κοινωνική του αναγνωρισιμότητα, παρά την περιθωριακή συνθήκη λειτουργίας του (ΤΕΙ της επαρχίας) είναι πολύ μεγάλη. Οι φοιτητές του προέρχονται από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο, ενώ οι φοιτητές από την Ήπειρο δεν είναι περισσότεροι από 5%.
- Προτείνει μια μουσικολογική εκπαίδευση επικεντρωμένη στις παραδόσεις του ελλαδικού χώρου, η οποία περιλαμβάνει εργαστήρια οργανοχρησίας. Συγχρόνως επιχειρεί καθολική θεώρηση του μουσικού φαινόμενου στον χώρο και το χρόνο, ως τμήμα συνολικής κοινωνικής λειτουργίας. Το πρόγραμμα σπουδών του είναι μοναδικό και πρωτότυπο στο είδος του, αφού εντάσσει στο ακαδημαϊκό πλαίσιο ένα σύστημα γνώσεων «προφορικών», που αφορούν στο αντικείμενο της ελληνικής λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής. Έχει πολλάκις παρουσιαστεί σε διεθνή φόρα με πολύ θετική ανταπόκριση.
- Διαθέτει από την πρώτη μέρα της λειτουργίας του πιστοποιημένο πρόγραμμα σπουδών, το οποίο έχει δεχτεί έκτοτε 2 αναμορφώσεις (ανά πενταετία περίπου), με προσαρμογή στις επιστημονικές και επαγγελματικές εξελίξεις.
- Οι απόφοιτοί του δραστηριοποιούνται στην εκπαίδευση (Μουσικά σχολεία), την διαχείριση πολιτισμού, τα ΜΜΕ, τον καλλιτεχνικό χώρο κλπ. Τα επαγγελματικά τους δικαιώματα είναι κατοχυρωμένα με το 119/19-­5-­03 Προεδρικό Διάταγμα.

- Έχει 6 μέλη ΕΠ και 4 μέλη ΕΡΔΙΠ (διδακτικό προσωπικό μουσικής), όλοι με βιογραφικά αξιώσεων. Οι εκλογές και κρίσεις των μελών ΕΠ έχουν γίνει αποκλειστικά από Πανεπιστημιακούς.
- Διαθέτει εξοπλισμένα εργαστήρια και studio ηχογράφησης, που διεκδικήθηκαν και εξασφαλίστηκαν με κοινοτικούς πόρους. Όλοι οι χώροι στους οποίους στεγάζεται είναι ιδιόκτητοι, στο campus του ΤΕΙ Ηπείρου, με πλήρεις σχετικές υποδομές.
- Διαθέτει εντυπωσιακή συλλογή βιβλίων (πάνω από 6000 τόμους), τόσο εξειδικευμένη που συχνά δέχεται αιτήματα διαδανεισμού από κολοσσούς όπως η British Library.
- Διαθέτει εντυπωσιακή συλλογή οπτικοακουστικού υλικού (πάνω από 5000 είναι μόνο τα εξειδικευμένα cd) πλήρως καταλογογραφημένου, ψηφιοποιημένου και διαθέσιμου για κάθε ερευνητή στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους του Αρχείου Ελληνικής Μουσικής. Στο εσωτερικό του campus η πρόσβαση στο υλικό αυτό γίνεται με streaming.
- Έχει πλούσιο έργο σε εκδηλώσεις, συνέδρια, εκδόσεις, σε συνεργασία με επιφανείς ακαδημαϊκούς και μουσικούς.


Με άλλα λόγια
Το ΤΛΠΜ έχει αγγίξει ένα μάξιμουμ επιδόσεων, εντυπωσιακό όχι μόνο για τα ΤΕΙ, αλλά ακόμα και για τα αντίστοιχα Πανεπιστημιακά τμήματα. Σε καμιά περίπτωση δεν εμπίπτει στα κριτήρια του σχεδίου Αθηνά που εφαρμόζονται σε περιπτώσεις άλλων καταργήσεων.
Η κατάργησή του είναι κυριολεκτικά ΑΣΚΟΠΗ:
- Ουδείς επωφελείται στην νέα συνθήκη από την έρευνα, την καινοτομία, την δυναμική και την ικμάδα που έχει κατακτήσει το Τμήμα στην 12ετή πορεία του.
- Με τρόπο παράδοξο, το Πρόγραμμα Σπουδών του ακυρώνεται και το προσωπικό του ενσωματώνεται αμήχανα σε ένα αλλότριο Τμήμα, όπου είναι δυσδιάκριτο ποια γνωστικά αντικείμενα προορίζεται να υπηρετήσει.
- Οι φοιτητές αλλά και οι απόφοιτοι στην ουσία βλέπουν να ακυρώνονται κυριολεκτικά οι σπουδές τους, αφού το γνωστικό τους αντικείμενο δεν επιβιώνει αλλαχού και τα επαγγελματικά δικαιώματα που έχουν διεκδικήσει δεν θα υποστηρίζονται από κανένα ακαδημαϊκό πλαίσιο.